Najniższa krajowa netto w 2022 roku – najważniejsze informacje

Najniższa krajowa netto i brutto – czym to się różni?

Zanim przejdziemy do konkretnych liczb, warto wyjaśnić, czym różnią się najniższa krajowa netto oraz brutto. Otóż:

• najniższa krajowa netto to minimalne miesięczne wynagrodzenie za pracę otrzymywane „do ręki” za przepracowanie pełnego etatu,
• najniższa krajowa brutto to łączna wysokość wynagrodzenia, uwzględniająca zarówno „fizyczny” dochód, jak i koszty pracy po stronie pracownika. Są to przede wszystkim odprowadzane z jego przychodu składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, a także zaliczka na podatek dochodowy.

Trzeba jeszcze pamiętać o łącznym koszcie wypłacania najniższej krajowej netto dla pracodawcy. Warto wiedzieć, że koszty związane z ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym są współdzielone między pracownika a pracodawcę.

Dodatkowo pracodawca uiszcza jeszcze opłaty na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Trzeba przy tym pamiętać, że nie zawsze jest taki obowiązek. Te składki nie dotyczą pracowników, którzy ukończyli 55 lat (kobiety) lub 60 lat (mężczyźni), a także osób powracających z urlopu wychowawczego, rodzicielskiego, macierzyńskiego czy na warunkach macierzyńskiego przez pierwsze 36 miesięcy po ponownym rozpoczęciu pracy.

Dobrze pamiętać o tym rozróżnieniu podczas przyglądania się wysokościom wynagrodzeń.

Ile wynosi najniższa krajowa netto w 2022 roku?

Wysokość najniższej krajowej netto i brutto zmienia się z roku na rok. Jest ona określana przez Główny Urząd Statystyczny i ogłaszana z końcem poprzedniego roku. W załączniku do objaśnień do sprawozdawczości z zatrudnienia i wynagrodzeń są wskazywane m.in. wysokość:

• podstawowego wynagrodzenia minimalnego,
• minimalnych dodatków za pełnione funkcje,
• premii oraz nagród regulaminowych,
• wynagrodzenia za urlop,
• dodatku wyrównawczego.

Co ważne, nie są tam uwzględnione np. stawki za nadgodziny, pracę w nocy czy też nagrody jubileuszowe.

Od 2022 roku obowiązuje podstawowa płaca minimalna brutto w wysokości 3 010 zł. Nie oznacza to jednak, że pracownik otrzyma tyle „na rękę”. Od tej kwoty należy odjąć opłacane przez pracownika składki na:

• ubezpieczenie emerytalne – to 9,76% tej kwoty, czyli 293,78 zł,
• ubezpieczenie rentowe – to 1,5% kwoty brutto, czyli 45,15 zł,
• ubezpieczenie chorobowe – to 2,45% wynagrodzenia, czyli 73,75 zł,
• ubezpieczenie zdrowotne – 9% wynagrodzenia po odjęciu opłat na ubezpieczenia społeczne, czyli 233,76 zł.

Od wynagrodzenia minimalnego de facto nie jest odprowadzany podatek dochodowy. Wynika to z podwyższenia kwoty wolnej od podatku do 30 000 zł.

Roczny dochód pracownika „na rękę”, tj. po odliczeniu składek, wyniesie (bez uwzględnienia PPK) 2363,57 zł miesięcznie. Rocznie daje to sumę, która nie przekracza progu kwoty wolnej od podatku. Oznacza to, że zaliczka na podatek dochodowy nie jest pobierana, a najniższa krajowa netto, przy standardowych kosztach uzyskania przychodu w efekcie wynosi właśnie 2363,57 zł.

Czy najniższa krajowa netto jest inna dla osób poniżej 26. roku życia?

Zasadniczo, najniższa krajowa netto jest taka sama dla każdego pracownika bez względu na wiek. Mimo to, powyższe pytanie jest zasadne. Dochody ze stosunku pracy uzyskiwane przez osoby do 26. roku życia nie są objęte podatkiem dochodowym.

Jak już jednak wyjaśniono, jeśli pracownik uzyskuje zarobki z jednego źródła i jest to właśnie najniższa krajowa netto, nie przekracza kwoty wolnej od podatku. Dlatego nie zapłaci go bez względu na swój wiek. Dlatego wypłata „na rękę” w przypadku pensji minimalnej jest taka sama dla osób do 26. roku życia i starszych.

Jeśli osoba powyżej 26. roku życia osiąga dodatkowe zarobki, np. w ramach umowy zlecenia czy umowy o dzieło, to może się zdarzyć, że jej roczne dochody przekroczą 30 000 zł. Wówczas od „nadwyżki” odprowadzi 17% podatku dochodowego i 32% – jeśli łącznie przekroczą 120 000 zł.

Osoba poniżej 26. roku życia nie zapłaci podatku, gdy jej dochody przekroczą 30 000 zł rocznie. Stawka 0% będzie obowiązywała młodszego pracownika aż do wejścia w drugi próg podatkowy. Dopiero po przekroczeniu 120 000 zł dochodu rocznego pracownik w wieku poniżej 26 lat zapłaci podatek. Jednak jego wysokość będzie liczona „od zera”. A zatem będzie to 17% aż do momentu, w którym jego dochody osiągną dwukrotnie wyższą wartość, czyli 240 000 zł.

Ile wynosi najniższa krajowa netto z PPK?

Wysokość najniższej krajowej netto będzie nieco niższa dla pracownika zatrudnionego na umowę o pracę, który zdecydował się na przystąpienie do Pracowniczego Programu Kapitałowego (PPK). Jest to dobrowolny system pozwalający na gromadzenie oszczędności z myślą o emeryturze. PPK są finansowane z trzech źródeł: z budżetu państwa, przez pracodawcę, przez pracownika.

Pracownik może zadecydować o tym, czy będzie uiszczał jedynie obowiązkową wpłatę podstawową, czy również dobrowolną wpłatę dodatkową. Wpłata podstawowa po stronie pracownika to 2% wynagrodzenia. W przypadku pensji minimalnej to 60,20 zł.

Zatem dla osoby, która wpłaca podstawową składkę na PPK, najniższa krajowa netto wyniesie 2363,57 zł – 60,20 zł = 2303,37 zł.

Najniższa krajowa netto przy pracy na część etatu

Jak najniższa krajowa netto będzie się przekładała na wynagrodzenie wypłacane przy mniejszym wymiarze etatu? Odpowiednio – przy założeniu zwolnienia z podatku PIT – będą to kwoty:

• 2 257,50 zł brutto, czyli 1 772,68 zł netto przy zatrudnieniu w wymiarze ¾ etatu,
• 1 505 zł brutto, czyli 1 181 zł netto przy pracy w wymiarze ½ etatu,
• 75,50 zł brutto, czyli 590,89 zł netto przy pracy na ¼ etatu.

Obliczenia te dotyczą osób, które nie zdecydowały się na skorzystanie z PPK.

Najniższa krajowa netto dla zleceniobiorców

Opisane powyżej wartości i wyliczenia dotyczą osób zatrudnionych na umowę o pracę. Inne zasady obowiązują osoby zatrudnione w oparciu o umowę zlecenie. W tym przypadku istotna jest minimalna stawka godzinowa. Wzrasta ona adekwatnie do wysokości pensji minimalnej i jest obowiązkowa. Wynosi ona 19,70 zł brutto, czyli 13,91 zł netto.

Przedsiębiorcy zatrudniający w oparciu o umowę zlecenie powinni ewidencjonować czas pracy zleceniobiorców. Chodzi o to, aby można było potwierdzić, że otrzymują oni wynagrodzenie adekwatne do minimalnych stawek określonych w przepisach prawa.

Najniższa krajowa netto a koszty po stronie pracodawcy

Ani najniższa krajowa netto, ani brutto nie wyczerpuje wszystkich kosztów pracy ponoszonych przez przedsiębiorcę. Na nim spoczywają obowiązki związane z pokryciem części składek za pracownika.

Są to:

• składka emerytalna – 9,76% od wynagrodzenia brutto,
• składka rentowa – 6,50%,
• składka na Fundusz Pracy – 2,45%,
• składka na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych – 0,1%,
• składka na ubezpieczenie wypadkowe – standardowa wartość to 1,67%.

Łącznie jest to więc 20,48% więcej niż podstawowe wynagrodzenie brutto.

Jak to wygląda w sytuacji, gdy pracownik otrzymuje minimalną krajową brutto w wysokości 3 100 zł? Wówczas koszty dodatkowe po stronie pracodawcy wynoszą:

• 293,78 zł na składkę emerytalną,
• 195,65 zł na składkę rentową,
• 50,27 zł na składkę wypadkową,
• 73,75 zł na Fundusz Pracy,
• 3,01 zł na FGŚP.

Łącznie to kwota 616,46 zł. W efekcie sumaryczny koszt pracodawcy przy wynagrodzeniu minimalnym na pełny etat wynosi 3 626,46 zł.

Dodatkowy wydatek pojawi się również, gdy pracownik zdecyduje się na przystąpienie do PPK. Wówczas pracodawca jest zobowiązany do odprowadzenia dodatkowego 1,5% na ten cel. Od wynagrodzenia minimalnego 3 010 zł brutto jest to 45,15 zł. Wówczas łączna wysokość kosztów pracodawcy wyniesie 3 671,61 zł.

Najniższa krajowa netto 2022 a 2021 – jak dużo się zmieniło?

W porównaniu z 2021 rokiem najniższa krajowa netto wzrosła. W ubiegłym roku wynosiła ona 2 800 zł brutto, co przekładało się na wynagrodzenie netto w ok. 2 061 zł.

Warto przy tym podkreślić, że od najniższego wynagrodzenia netto w roku 2021 roku była pobierana zaliczka na podatek dochodowy. Wynikało to z niższej kwoty wolnej od podatku. Wynosiła ona wówczas tylko 8 000 zł rocznie. Gdyby w ubiegłym roku zastosować obowiązujące obecnie zasady Polskiego Ładu, pensja wyniosłaby netto (bez PPK) 2 198,67 zł.

Czy najniższa krajowa netto i brutto mają wpływ na preferencyjne składki ZUS?

Wysokość minimalnego wynagrodzenia netto ma przełożenie na podstawę wymiaru preferencyjnych składek ZUS. Wynosi ona 30% pensji minimalnej brutto w danym roku kalendarzowym. Dlatego, jeżeli jako przedsiębiorca korzystasz z „małego ZUS-u” przez pierwsze dwa lata działalności, w 2022 roku podstawą do ich naliczania będzie kwota 903 zł (30% * 3010 zł).

W efekcie składki na ubezpieczenia ZUS przy preferencyjnych stawkach wynoszą w 2022 roku:

• emerytalna (19,52%) – 176,27 zł,
• rentowa (8%) – 72,24 zł,
• chorobowa (2,45%) – 22,12 zł,
• wypadkowa (1,67%) – 15,08 zł.

Łącznie jest to kwota 285,71 zł, a więc o 19,93 zł większa w porównaniu z rokiem 2021. Do tego oczywiście należy odprowadzać składkę zdrowotną, która wynosi minimum 270,90 zł, ale jej wartość jest uzależniona od wysokości dochodu przedsiębiorcy oraz formy opodatkowania.

Można się spodziewać, że w przyszłym roku najniższa krajowa netto ponownie wzrośnie. O ile? Trudno przewidzieć. Wiele zależy m.in. od poziomu inflacji oraz ogólnej sytuacji polityczno-ekonomicznej. Informacja na pewno pojawi się pod koniec 2022 roku.